توضیحات
آنچه یک افسر ایمنی باید بداند
دلیل شکل گیری کتاب «آن چه یک افسر ایمنی باید بداند»
به جز حوادث ناشی از بلایای طبیعی که اغلب خارج از کنتـر بشـر هسـتند علـت بروز تمامی حوادث، ناشی از خطای انسانی است. این خطا می‌تواند در طراحی، اجـرا یـا عملیات باشد. هرساله تعداد کثیری از نوع بشر به علت این قبیل خطاها راهی دیار باقی می‌شوند در حالی که چه بسا بـا قـدری دقـت و توجـه شـاید ایـن اتفاقـات مرگبـار رخ نمی‌دادند. یکی از عمده دلایل بروز این قبیل سوانح عدم آگاهی افراد با مبـانی ایمنـی و بهداشت شغلی است. در این میان وظیفه یک افسـر ایمنـی ایـن اسـت کـه بـا دانـش و مهارت کافی بر امور جاری نظارت داشته و با اقدامات پیشـگیرانه سـلامت کارکنـان آن حرفه را تضمین نماید؛ اما این امر جـز بـا مطالعـه و آگـاهی از قـوانین و اسـتانداردهای ایمنی و بهداشت شغلی میسر نمی‌شود. لذا لازم است تا افسران ایمنی خود را ملـزم بـه فراگیری استانداردها و دستورکارهای ایمنی نماینـد کـه البتـه اسـباب پیشـرفت کـاری ایشان نیز می‌شود. امروزه به حمـدالله بـا وجـود اینترنـت و فضـای مجـازی و بـا همـت استادان HSE به حد وفور کتاب و جزوه و مطالب مرتبط با HSE ،به سـهولت و رایگـان در دسترس است و برخالف دو دهه قبل واقعاً نیازی به هیچ تلاش اضـافه‌ای جهـت بـه دست آوردن دانش مورد نیاز مرتبط با HSE نیسـت . سـازمان هـای مختلفـی در عرصـه بین المللی نیز اقدام به تدوین و نشر این قبیل دستورکارها می‌نماینـد کـه ذکـر اسـامی همه آنها نه امکانپذیر است و نه ضرورتی دارد؛ اما لازم است تا یک افسر ایمنی با اسامی چند سازمان مهم در همین ارتباط آشنا باشد. سـازمان هـایی نظیـر ,ACGIH, OSHA, ILO, ISO, ASME و هم چنین وزارتخانه‌هایی نظیر وزارت تعاون،کار و رفـاه اجتمـاعی، وزارت بهداشت و درمان و هم چنین وزارت نفت در ایران نیز به ایـن مهـم مـی پردازنـد . اما از دیگر عواملی که موجب مرگ و میر می‌شود حریق است. حریق از جمله فعل و انفعالاتی است که هرساله خسارات مالی و جانی فراوانی را در کشورمان باعث می‌گردد. تنها در نیمه اول سال 1389 تعداد 842 نفر در ایـران بـر اثـر سوختگی جان خود را از دست داده‌اند. در ایران سـالانه بـین 192 تـا 322 هـزار مـورد سوختگی ثبت مـی شـود کـه از ایـن میـزان حـدود 66 % تـا 92 % بـه صـورت سـرپایی و حدود32 % نیز بستری مـی شـوند و متأسفانه بـیش از 62 % از افـراد بسـتری شـده کـه سوختگی آنها بیش از42 % است فوت می‌کنند. در میان علل آتش‌سوزی نیز اسـتفاده از شمع کمترین میزان (حدود 4درصد) و آشپزی بیشترین میزان (حدود 35درصـد) را بـه خود اختصاص می‌دهند. آتش‌سوزی در اثر اتصالات برق نیز رتبه دوم در این بین را دارد و چیزی حدود 19درصد از دلایل آتش‌سوزی را به خود اختصاص می‌دهد این در حـالی است که نرخ آتش‌سوزی بر اثر اتصالات برقی در ایران از میـانگین جهـانی بـالاتر اسـت . هم چنین 6 % از دلایل آتش‌سوزی نیز مصرف دخانیات بوده است. در ایران هزینه درمان هر درصد از سوختگی بین 6 تا 12 میلیون تومان برآورد شده است. با این اوصـاف پـس می‌توان گفت پرداختن به مقوله حریق گامی مهم در جهت کمک به منافع ملی است و افسران ایمنی می‌توانند نقش مهمی در این میان داشته باشند. افسران ایمنی در سراسر دنیا هم چون بسیاری از شغل‌ها مانند: پلیس‌هـا، معلمـان، پزشکان، پرستاران و…. روش و چهارچوب یکسانی در کارشان دارند و تفاوتشان تنهـا در شرح وظایشان است. به عنوان مثال شرح وظایف یک افسر ایمنی شاغل در یک کارخانـة تولیـد کاشی‌های سرامیکی با شرح وظایف افسر ایمنی مشغول در یک پالایشگاه متفاوت است، اما روش و چهارچوب کاری یکی است و آن آماده سازی دستورکارهای ایمنـی و نظـارت بر حسن اجرای آنهاست. البته اجرای آن به سادگی گفتنش نیست چرا که ممکن است کارها طبق برنامه پیش نرود. این امر می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. به عنوان مثال گـاهی سطوح بالای مدیریت سازمان به هر علت نمی‌تواند طبق نظر کارشناسان و افسران ایمنی خود حرکت کند؛ اما گاهی نیز حق با کارفرمایان است، زیرا گاه به گاه دیده می‌شود که یک افسر ایمنی به اصطلاح فقط دور خودش می‌چرخد، و نه تنها مراقب اوضـاع نیست بل که باید مراقبت شود که مبادا کاری دست خودش بدهد. این چنین سـردرگمی علت‌های متعددی دارد که برخی از آنها عبارتند از
1- عدم تطبیق تحصیلات افسر ایمنی با شغلش،
2- نبود تجربه کافی در زمینه ایمنی،
3- نبود انگیزه کافی برای دانستن آنچه یک افسر ایمنی باید بداند.
در همین راستا کتاب سه جلدی «آنچه یک افسر ایمنی باید بداند» تهیه شد. ما در این مجموعه سه جلدی به تحلیل علل ناتوانی – برخی- افسران ایمنـی در اجـرای صـحیح وظایف خود نمی‌پردازیم، زیرا هرکس خیلی بهتر از سـایرین از حـال و احـوال خـودش باخبر است، و نقاط ضعف و قوت خویش را می‌شناسد. با کسب اجازه از محضـر بزرگـان و استادان ارجمند HSE – که افتخار شاگردی ایشان را داریم- بر آنیم تا برای آن دسته از افسران ایمنی که به تازگی به جرگـه افسـران ایمنـی پیوسـته انـد و مایـل انـد کـه « آنچه يك افسر ايمني بايد بداند» را بدانند و می‌خواهند تا با تکیه بر هوش، دانش و تلاش خود، گلیم خود را از آب بیرون بکشـند، راه‌کارهـا را بیـان و تبـادل تجربـه نمـاییم؛ هرچنـد یـک افسـر ایمنـی مـاهر بـه خـوبی مـی‌دانـد کـه هـیچ کـس بـه انـدازه خـودش در پیشرفتش نقش ندارد.
مهندس خشایار قوام‌پور
کارشناس بهداشت حرفه‌ای ، کارشناس ارشد محیط زیست
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.